Trompetboom

De trompetboom; 's Zomers vrolijke bloemen, 's winters fraaie vruchten

De trompetboom, ook wel bekend onder de naam bonenboom en de Latijnse naam Catalpa bignonioides, is een sierlijke en tegelijk enorm grote boom. In Nederland werd de eerste trompetboom vermoedelijk aangeplant rond 1740 in de Hortus botanicus, te Leiden. Dit is terug te vinden in de archieven van Adriaan van Royen, destijds de directeur van de botanische tuin. De boom groeide van oorsprong in Oost-Azië en in gebieden van Noord-Amerika met een gematigd klimaat, zoals Alabama, Florida, Georgia en Mississippi. Vanuit Oost-Azië kwam de boom in Engeland terecht en van daaruit ontstond verspreiding over Europa. Door zijn oorsprong in streken met een gematigd klimaat, kan de trompetboom goed tegen de zon, al moet de grond wel goed vochtig worden gehouden op zonnige, droge dagen. Ze overleven de wintermaanden als ze op een beschutte plek staan. Dit geldt vooral voor de jonge trompetboom.

Witte bloemen en lange bonen wisselen elkaar af

In de maanden juni, juli en eind augustus is de bloeitijd van de witte bloemen. De klokvorm van het bloemetje, lijkt qua vorm op een trompet, vandaar de naam 'trompetboom'. De bloemen groeien in trossen aan het uiteinde van de takken. Zo'n tros bestaat uit ongeveer 45 witte bloemen. Elke bloem afzonderlijk heeft een grootte van drie tot vijf centimeter. In het middelste deel van elke bloem is een gele met roodpaarse tekening te zien. Dat is het honingmerk. De bloemetjes geuren licht naar kamille. Dit is aantrekkelijk voor diverse insecten. De gekleurde tekening in de bloem, lokt de insecten naar de nectar in de kelkbodem. De bloemkroon bevat één stempel en vijf meeldraden.
Als de bloei en de bevruchting voorbij zijn, komen er vanaf september bijzondere slierten aan de takken te hangen. Deze blijven de hele winter als sierlijke bundels aanwezig. De slierten van soms wel 40 centimeter lang, zijn de vruchten van de trompetboom en worden aangeduid als bonen. Door deze bonen wordt de trompetboom ook wel bonenboom genoemd. De bonen verkleuren van groen naar paarsbruin. Als ze rijp zijn geworden in de lente, springen ze open. De kiemkracht van de ontelbaar veel bruine zaadjes die daardoor vrijkomen, is sterk.

Dikke wortels en grote bladeren

De trompetboom heeft lange dikke hoofdwortels die diep de grond in kunnen groeien. Dit zorgt voor de standvastigheid van de grote boom, die 20 meter hoog én breed kan worden. De breedte betreft echter alleen de boomkruin. Het verdere wortelgestel groeit niet zo diep de grond in, maar neemt wel een groot deel van de omringende oppervlakte in beslag.

De grote groene bladeren die eind april goed tot hun recht komen, hebben een hartvorm. De enkelvoudige bladeren kunnen een breedte krijgen van 20 tot 25 centimeter.
Ze zijn tegenoverstaand en groeien aan het eind van de takken. Door de lange bladstelen met verbrede voet, hangen de bladeren naar beneden gericht.
Wanneer het blad van de trompetboom gekneusd wordt, geeft het een geur af waar muggen een afkeer voor hebben. De boom staat daarom ook bekend als een muggenverjager.

Gekscherend

Doordat deze boom laat gaat werken (laat gaat bloeien) en ook weer vroeg met werken stopt (vroeg bladeren laat vallen) wordt hij gekscherend ambtenarenboom genoemd.