Noorse esdoorn

De acer platanoides columnare krijgt een eivormig/zuilvormige kroon. Geschikt voor smalle oprijlanen of straten. Hij heeft groen blad dat in de herfst verkleurt naar geel. Geschikt voor klei- en zandgrond, maar geen natte grond. De Noorse esdoorn, een mooie, makkelijke en sterke boomDe Noorse esdoorn groeit en bloeit bijna overal goed. De Noorse esdoorn, of te wel de Acer Platanoides, is een makkelijke boom, ook voor mensen die hem in de tuin willen hebben, maar niet over groene vingers beschikken. Deze boom groeit goed in vochtige kalkhoudende gronden en doet niet al te moeilijk over zonlicht of schaduw. Doordat de sterke boom altijd wel goed groeit, wordt hij vaak in steden, aan de straatkant geplant. Zelfs de vaak voorkomende schimmel Rhytisma Acerinum, kan de boom nauwelijks kwaad doen, al worden de bladeren wel aangetast door ontsierende donkere vlekjes. De Noorse esdoorn groeit in heel Europa, zelfs in de koudste gebieden van Scandinavië. De enige plek waar de boom het moeilijk heeft, is in het uiterste zuiden van Zuid-Europa. Kenmerken van de Noorse esdoornDe Noorse esdoorn kan tot dertig meter hoog groeien met soms een doorsnede van een meter. In de eerste jaren groeit de boom het snelst. Binnen drie jaar kan hij al drie meter hoog zijn. Qua leeftijd doet hij het minder goed dan de gewone esdoorn. De gewone esdoorn kan zo’n vijfhonderd jaar oud worden. De Noorse esdoorn redt ‘slechts’ tweehonderd jaar. De bladeren hebben een grootte van twintig á vijfentwintig centimeter. Als deze bladeren tijdens de herfst in de tuin zijn gevallen, is het raadzaam om ze te laten liggen. Deze bladerige bodembedekking is gunstig voor diverse insecten en wormen. De Noorse esdoorn in uw tuinDe beste tijd om de Noorse esdoorn te snoeien is tussen oktober en december. Snoeien in het voorjaar wordt afgeraden, omdat juist dan de sapstromen van de boom op gang komen. De boom verplanten kan het best vroeg in het voorjaar gedaan worden.De Noorse esdoorn geeft niet alleen in de lente en de zomer mooie kleuren door de bloei, maar ook in de herfst. De verkleurde herfstbladeren geven een mooi kleureffect aan de tuin. De boom komt door zijn uitbundige manier van bloeien het mooist tot zijn recht, als hij niet aan de rand van de tuin staat, maar wat meer centraal. Let er bij de aankoop van een jong exemplaar op dat deze niet vlakbij het (eventuele) gras in uw tuin een plek krijgt. De wortels van gras kunnen verstikkend voor de jonge boom zijn. De bloemetjes en de bijtjesIn de maanden april en mei start de bloeitijd van de Noorse esdoorn. De bloemen kunnen zowel, mannelijk als vrouwelijk als tweeslachtig, dus met meeldraad en stamper, zijn. De Noorse esdoorn kan zich snel verspreiden. Dit komt onder meer doordat de boom veel zaden produceert en door de vorm van de zaden. Door de gevleugelde vorm kunnen de zaden makkelijk enkele kilometers door de lucht verplaatst worden.Bijen zijn blij met de Noorse esdoorn. De bloemen bieden hen nectar en op de bladeren vinden ze honingdauw, wat door bladluizen is geproduceerd. Bijen maken honing van zowel de nectar uit de bloemen als van de honingdauw op de bladeren. De aanwezigheid van één Noorse esdoorn in de tuin, is al gunstig voor de kwetsbare bijenpopulatie in Nederland.

Kenmerken Acer platanoides, gewoonlijk dus de Noorse esdoorn genoemd, komt oorspronkelijk uit Europa. Het is inmiddels ook reeds op grote schaal aangeplant in stedelijke gebieden in een groot deel van de VS. Het is een middelgrote bladverliezende schaduwboom die meestal 12 tot aan 15 meter hoog wordt met een dichte, symmetrische, ronde kroon. Bladeren (tot 18 cm doorsnede) hebben vijf scherp gepunte lobben en lijken op de bladeren van de suikeresdoorn. Bladstelen geven bij het snijden een melkachtig sap af. De herfstkleur is meestal onopvallend geel. Kleine gele bloemen in rechtopstaande trossen (tuilen) verschijnen in het voorjaar voor het loof. Bloemen maken plaats voor gepaarde zaden met horizontaal uitgespreide vleugels (samaras tot 5 cm lang). Gemakkelijk te kweken in gemiddelde, mediumvochtige, goed doorlatende grond in de volle zon tot halfschaduw. Het beste in de volle zon. De Noorse esdoorn 'Emerald Queen' verdraagt een breed scala aan bodems. Verdraagt hitte en droogte ook er goed. Over het algemeen is hij tolerant voor veel stedelijke verontreinigende stoffen. Een aantal bomen zijn aan de teelt ontsnapt en zijn genaturaliseerd in veel gebieden van het ondiepe wortelstelsel van het noordoosten en het middenwesten. Eventuele problemen Geen ernstige insecten- of ziekteproblemen. Gevoelig voor verticilliumverwelking die meestal dodelijk is. Ondiep wortelgestel kan nabijgelegen opritten of trottoirs kraken of deinzen. Wortels op een ondiep oppervlak kunnen de grasmat verstoren. Schors is in de winter vatbaar voor zonnebrand en barsten (vorstscheuren), vooral bij jongere bomen. Het dikke bladerdak van bladeren en ondiepe wortels beperkt ernstig wat er binnen de druppellijn van de boom kan worden gekweekt. Wanner de boom in de tuin wordt gebruikt, vervult hij vaak de functie van een schaduw boom. Hoewel het ooit op grote schaal als straatboom werd aangeplant, wordt dit gebruik nu in veel gebieden over het algemeen niet aanbevolen. Deze cultivar is zoals gezegd een grote favoriet geworden voor aanplant in de binnenstad. Een groeikrachtige sterke cultivar die zich snel nestelt in zijn omgeving. De sterke centrale leider zorgt voor een aanzienlijk netter, meer geüniformeerd bladerdak. Dit is consistent gedurende zijn looptijd, waardoor het ideaal is voor laanplanning en landschapsontwerp. De bladeren zijn in de zomer helderder, fris limoengroen. De nieuwe scheuten tijdens seizoensgroei verschijnen gesmolten oranje en rood tussen de bladeren, wat zorgt voor subtiele contrasten van unieke kleur. Als de nachten aanbreekt en de herfst nadert, wordt het bladerdak goudgeel met vurig oranje van de scheuten erin gemengd. Deze herfsttentoonstelling wordt steeds spectaculairder naarmate de boom breder en volwassener wordt. Zijn kwaliteiten maken het een ideale keuze voor stadsbeplanting, parklandschap en laanontwerpen. Planten en kweken Emerald Queen zal op volwassen leeftijd ongeveer 15 meter hoog worden, met een spreiding van 12 meter. Het heeft een hoge luifel met een typische vrije ruimte van 2 meter vanaf de grond en mag niet onder elektriciteitskabels worden geplant. Naarmate het ouder wordt, kunnen de onderste takken van deze boom strategisch worden verwijderd om een voldoende hoog bladerdak te creëren om onbelemmerd menselijk verkeer eronder te ondersteunen. Hij groeit snel en onder ideale omstandigheden kan worden verwacht dat het een rijpe leeftijd van 100 jaar of meer bereikt; beschouw dit als een erfgoedboom voor toekomstige generaties.